چطور یک انگیزه نامه (SOP) بنویسیم؟ نکات و نمونه ها

SOP یا همان انگیزه نامه جزو مدارک مهمی است که وجود آن در پروسه دریافت پذیرش تحصیلی حائز اهمیت بوده و توجه به نحوه نگارش انگیزه نامه آن بسیار مهم است.

صرف نظر از داشتن معدل، نمره زبان بالا و رزومه تحصیلی، یکی از مواردی که همواره در موفقیت دریافت پذیرش تحصیلی دانشجو در مقاطع مختلف دانشگاهی تاثیر بسزایی داشته، ارائه انگیزه نامه تحصیلی یا SOP بوده است. 

با ما همراه باشید تا در ادامه به طور کامل به این موضوع بپردازیم:

انگیزه نامه چیست؟

انگیزه‌نامه متنی درخواستی است که متقاضی درخواست ویزای تحصیلی  و ادامه تحصیل در یک دانشگاه خارجی باید آنرا آماده کند، تا از این طریق برای دوره موردنظر خود پذیرش بگیرد. به بیانی دیگر، این بهترین روش برای بیان اهداف و دستاوردهایی است که می‌تواند کارشناسان پذیرش و هیئت علمی دانشگاه را تحت تاثیر رزومه شما قرار دهد.

چرا دانشگاه ها درخواست ارسال انگیزه نامه می‌کنند؟

SOP یا همان انگیزه نامه به کالج ها و دانشگاه های خارجی کمک می کند تا در مورد درخواست پذیرش تحصیلی دانشجو و اینکه آیا متقاضی واقعا به آن رشته ای که درخواست داده علاقه مند است؟ آیا توانایی گذراندن موفق دوره و به پایان رساندن آن را دارد؟ و اینکه آیا می‌تواند با موسسه آموزشی به طور قابل توجهی مشارکت داشته باشد، تصمیم‌گیری کنند.

همانند یک کاور لتر یا یک درخواست خوب شغلی که به متقاضیان کمک می کند تا با موفقیت خود را به بازار کار معرفی کنند، یک انگیزه نامه موجه و قابل قبول نیز به متقاضیان ادامه تحصیل این امکان را می‌دهد تا طی فرآیند پذیرش، نقاط قوت خود را برای دانشگاه مورد نظر نمایان کنند.

بنابراین، یک SOP یا همان انگیزه‌نامه کامل، از بین صدها درخواست کارشناسان پذیرش را به خود جذب خواهد کرد.

اهمیت SOP در فرآیند پذیرش

بنابر تجربه کادر تخصصی لتس گو یونی، انگیزه نامه به عنوان یکی از ضروری‌ترین اجزای درخواست و در اغلب موارد،مهم ترین بخش از کل فرآیند پذیرش محسوب می‌شود.

از این رو SOP برجسته‌ترین ویژگی‌های شما را برای کارشناسان پذیرش دانشگاه به تصویر می‌کشد. بر همین اساس، ممکن است انگیزه نامه مواردی از شما را به صورت خاموش بیان کند که ارائه یک پروفایل عالی هرگز نتواند این کار را انجام دهد. 

به این موضوع توجه داشته باشید که یک انگیزه‌نامه کامل و دقیق امکان بازگو کردن طرز فکر، شخصیت ، آرزوها، توانایی‌ها و شفافیت ذهن متقاضی را داشته و پتانسیل جبران معدل یا نمره پایین تست‌هایی مثل SAT، GRE و GMAT را مانند یک اهرم قوی دارد.

با اینکه این دسته از نمرات از اهمیت زیادی در فرآیند پذیرش برخوردار هستند، اما SOP  جنبه ذهنی درخواست شما را به دپارتمان پذیرش دانشگاه ارائه داده و یک فرصت واقعی برای متفاوت بودن را به شما می دهد. انگیزه‌ نامه تحصیلی پیش درآمدی بر دریافت پذیرش از دانشگاه مورد نظر و در پی آن ویزای تحصیلی آن کشور خواهد بود.

یک انگیزه‌نامه شامل موارد زیر می‌شود:

• مقدمه

•چه کاری می‌خواهید انجام دهید (تحصیل یا تحقیق)؟

•چرا این دوره و رشته تحصیلی ؟

•چرا تحصیل در این کشور را انتخاب کرده و به چه چیزی درمورد این کشور علاقه دارید؟

•در زمینه این رشته چه تجربیاتی دارید؟

•چه دوره ها و کلاس های خاصی گذرانده اید و ارتباط آنها با رشته شما چیست؟

•چه نوع تجربه رهبری گروه یا ارائه خدمات در یک انجمن و یا دوران کالج داشته‌اید؟

•چرا باید در این دوره پذیرش بگیرید؟

•چه ارزشی را برای موسسه و دانشجویان دیگر به ارمغان می‌آورید؟

•چه برداشتی از انجمن دانشجویی و فرهنگ کالج دارید؟ چرا فکر می‌کنید که با این مجموعه هماهنگ هستید؟

•اهداف شغلی شما چیست؟

•این دوره چطور به شما در پیدا کردن اهداف شغلی کمک می کند؟

•به استثنای کار و تحصیل، سرگرمی‌ها، علایق و عادات شما چه چیزهایی هستند؟

•کارشناسان پذیرش باید از کدام ویژگی و یا جنبه منحصربه فرد شما مطلع باشند؟ چه چیزی در مورد این دانشگاه و هم کلاسی‌ها برای شما اهمیت دارد؟

•بخش آخر (جمع بندی)
 

نوشتن انگیزه نامه برای کارشناسی ارشد

SOP دارای حالات مختلفی برای دوره کارشناسی ارشد، مدیریت و دوره‌های تکمیلی نظیر دکترا است، ما در این بخش قصد داریم تا به موارد و نکات عمومی و کلی آن در مقطع ارشد پرداخته و در نهایت دانشجو را به دریافت پذیرش دانشگاهی و به دنبال آن ویزای تحصیلی نائل کنیم: 

خودکاوی

شما نیازمند بررسی احساسات، انگیزه و مرور تمامی اتفاقات مهم زندگی خود هستید؛ اتفاقاتی که افکار، شخصیت و اعمال شما را تحت تاثیر قرارداده اند.

شما باید زمان زیادی را صرف جستجوی درونی کنید ( منظور مدیتیشن و یوگا نیست). برای اکثر متقاضیان دوره ارشد (بدون هیچ‌گونه سابقه  کاری)، هرچیزی خارج از دنیای درس و تحصیل بسیار دشوار است.

پیشنهاد let’s go uni به شما اینست که در مورد انگیزه ها، آرزوها، علایق، اهداف، ارزش ها، شعارها، حرفه، مقاصد، تفریحات، نقاط قوت، نقاط ضعف و حتی شکست های خود فکر کرده و در مورد آنها صحبت کنید. این موضوع نه تنها در توجیه‌پذیر بودن و موفقیت پذیرش دانشگاهی تاثیرگذار است، بلکه شما را برای مصاحبه ویزای تحصیلی نیز آماده خواهد کرد.

بعد از انجام یک تحقیق کامل، هدف خود را ابراز کنید

زمانی که درخواست پذیرش از یک دانشگاه خارجی و البته ویزای تحصیلی از یک سفارت می‌کنید، درواقع قصد دارید تا به طور آکادمیک  در یک حوزه خاص ارتقا پیدا کنید.

موضوع فقط دستیابی به یک مدرک تحصیلی بین‌المللی نیست، بلکه هدف بزرگتری وجود دارد و آن دستیابی به یک شغل مناسب و قابل توجه است. ( مگراینکه فقط بخواهید تنها به قصد سفر به کشورهای خارجی و دریافت ویزای ارزشمندی مثل ویزای کانادا در یک دانشگاه خارجی درس بخوانید).

بر همین اساس، باید به روشنی درمورد توقع خود از دوره موردنظر و آن دانشگاه صحبت کنید. بد نیست در ادامه نگاهی به مثال‌های زیر بیندازید:

نمونه شماره 1  انگیزه نامه

از دوران کودکی، زمانی که تمام روز بازی‌های کامپیوتری می‌کردم (و هنوز هم این کار را انجام می‌دهم) از این موضوع باخبر بودم که می‌خواهم در آینده کار بزرگی در دنیای کامپیوتر انجام دهم. 

اما به خاطر نمرات پایینم در امتحان ورودی، مجبور به خواندن رشته مهندسی متالوژی شدم. این رشته آن چیزی نیست که من بخواهم در آن کار کنم و این اطمینان را دارم که با گذراندن دوره ارشد دانشگاه مشهور هاروارد، می‌توانم زندگی‌ام را تغییر دهم. 

این متقاضی در SOP خود درد دل کرده است. اما با این حال گفته‌های وی خیلی مبهم به نظر می‌رسد. به بیانی دیگر، تا زمانی که از سرنوشت شکایت کنید، دانشگاه هاروارد قادر به تغییر زندگی شما نخواهد بود و غیرشفاف و گنگ بودن توضیحات انگیزه نامه کمکی به اخذ پذیرش و ویزای تحصیلی دانشجو نخواهد کرد.  

بنابر تجربه کارشناسان لتس گو یونی، در انگیزه‌نامه دانشگاهی بخش تحقیقات در این زمینه مطرح است. (مطالعه نکات نوشتن انگیزه نامه) شما باید در مورد دانشگاه، دپارتمان‌ها، برنامه‌های آموزشی، استادان، فرهنگ دانشگاه، دانشجویان و فارغ التحصیلان فعلی دانشگاه تحقیق کنید. برای درک بهتر این موضوع به مثال زیر توجه کنید:

نمونه شماره 2 SOP

من اولین بار در مدرسه با دنیای برنامه نویسی آشنا شدم. علاقه ام به مرور بیشتر شد و زمانی که مهندسی می‎خواندم عاشق این رشته شدم. به مرور زمانی که بر روی پروژه پایانی‌ دانشگاه کار می‌کردم، فهمیدم که با کامپیوتر چگونه می‌توان مشکلات بزرگ‌ و پیچیده را حل کرد. 

من جذب کارهایی شدم که CMU و افرادی نظیر پروفسور ناگارا، جان شوارتزنگر در این رشته انجام می دهند. من عاشق یادگیری بیشتر از چنین افرادی هستم...

شاید این متن هم عالی به نظر نرسد، اما متقاضی درمورد موضوعات مشخص و خاصی صحبت کرده که  باورپذیرتر است. متقاضی در تلاش است تا اتفاقاتی که در زندگی او رخ داده و بر تفکر واعمال‌ وی تاثیر داشته است را به هم پیوند دهد. این امر نشان می دهد که متقاضی تحقیقاتی در مورد دانشگاه و هیئت علمی انجام داده است.

علاقه و پتانسیل خود را نشان دهید

تنها "گفتن" جملات کافی نیست، بلکه  باید علاقه خود را نشان دهید. فقط زمانی می‌توانید در رشته ای برتر باشید که اشتیاق شدیدی به آن داشته باشید. 

خواننده متن انگیزه‌نامه باید از این موضوع مطمئن شود که واقعا عاشق این رشته هستید. پس ضروری است که بیانتان به گونه‌ای باشد که متقاعد کننده بوده وعلاقه شما را نشان دهد. 

پتانسیل شما درواقع توانایی شما در برتر بودن در یک زمینه خاص است. پیشنهاد لتس گو یونی به شما اینست که در مورد فعالیت‌های اخیر و دستاوردهای مرتبط به رشته تحصیلی صحبت کرده و از دوره کارشناسی خود به اختصار توضیحاتی ارائه دهید.

در واقع باید با گذراندن و به پایان رساندن موفق این دوره، پتانسیل خود را به نمایش گذاشته، درخصوص برتری‌های آکادمیک خود در فعالیت های فوق برنامه صحبت کنید و نشان دهید که برای این دوره آمادگی کامل دارید. 

در کنار سایر مدارک تحصیلی کسب شده توسط دانشجو،اختصاصی بودن توضیحات و دقیق بودن جزئیات SOP درصد موافقت با پذیرش دانشگاهی و ویزای تحصیلی را بالا خواهد برد.

با اضافه کردن نکات منحصربه فرد، یک انگیزه نامه کاملا شخصی ایجاد کنید

SOP یک نامه شخصی است و بر این امر دلالت دارد که شما دارای چه شخصیتی هستید و به واسطه همین موضوع، شایستگی‌های خود را برای یک دوره تحصیلی خاص بیان می‌کنید. ( اما مواردی نظیر SOP تنها در موفقیت دریافت پذیرش تحصیلی دخیل هستند و نقش آنچنانی در اخذ ویزای تحصیلی ندارند)

چنانچه موضوع شکست های شما با یکدیگر مرتبط بوده و فکر می‌کنید که در انگیزه نامه اثر موثری دارد، از بازگو کردن آنها به هیچ وجه خجالت نکشید.

به طور کلی دپارتمان  پذیرش یک دانشگاه براساس معیارهایی نظیر معدل، نمره آزمون‌ها، توصیه نامه و موارد دیگر شما را پذیرفته و یا رد می‌کند و باید به این موضوع توجه داشته باشید که:

عموما پذیرش دوره ارشد، برعکس فرآیند پذیرش دوره‌های MBA و کارشناسی، بدون مصاحبه است. بر همین اساس، وجود SOP یا همان انگیزه‌نامه در فرآیند پذیرش دوره کارشناسی ارشد بسیار حائز اهمیت است. 

نکاتی برای نوشتن یک SOP مناسب مقطع ارشد دانشگاه 

•انگیزه‌نامه خود را در اسرع وقت شروع کنید و برای خودکاوی و طوفان فکری ایده‌ها و اتفاقات زندگی، زمان کافی صرف کنید. 

•بر موضوعاتی نظیر خودانگیزی، اشتیاق، شایستگی و نکات بالقوه خود تمرکز کنید.

•از جملات معلوم و قابل فهم به جای جملات مجهول استفاده کنید.

•از لحن رسمی- محاوره ای در SOP خود استفاده کنید.

•تا حد ممکن انگیزه‌نامه خود را متقاعدکننده بنویسید.

بنابر پیشنهاد let’s go uni تا جایی که می‌توانید مختصر و کوتاه بنویسید. یک نامه ایده آل باید تمامی موارد مورد نیاز را در 500 تا 750 کلمه درخود جای داده باشد که معادل 1 تا 2 صفحه با فونت 12 است. مگر اینکه به طور استثناء برای دوره‌ای خاص درخواست داده باشید که در این صورت امکان ارائه جزئیات بیشتر وجود خواهد داشت.

شما همچنین می‌توانید در صورت تمایل برای ادامه تحصیل در کشورهای پیشرفته و محبوب دنیا نظیر کانادا با کارشناسان مجرب لتس گو یونی در تماس باشید و انجام اموری نظیر ارزیابی تحصیلی، راهنمایی و مشاوره، آماده‌سازی مدارک و دریافت ویزای تحصیلی را به ما بسپارید.