کدام یک از شهرهای اروپایی ترکیه مناسب تحصیل ایرانیان هستند؟ انگار همین چند سال پیش بود که با صحبت از تحصیل در خارج کشور، اسم کشوری مثل ترکیه به ذهن کسی خطور نمی‌کرد و هیچ کس این سرزمین را به چشم خریدار و به عنوان محلی برای زندگی و تحصیل متصور نمی‌شد. ترکیه چه برای ایرانیان و چه برای دیگران، فقط یک کاربرد داشت و آن هم چیزی نبود جز صنعت گردشگری پیشرفته و تفریحات ساحلی و غیرساحلی و خرید و گشت و گذار، و تمام اینها با قیمت‌هایی بسیار مقرون صرفه و بی‌نهایت به صرفه‌تر از سایر کشورهای اروپایی و مدیترانه‌ای. البته با نرخ سابق لیر نسبت به ریال!
حالا چند صباحیست که ترکیه از آن حالت تک بعدی خود درآمده و به لطف بازاریابی موثر روی صنعت آموزش و تسهیلاتی که برای ورود به دانشگاه‌های اسم و رسم‌دار و حتی گمنامش ایجاد کرده، به طور جدی به موضوع پذیرش بین المللی وارد شده است. چشم‌انداز پیوستن به اتحادیهٔ اروپا هم که مزید بر علت است و همهٔ این جوانب باعث شده، ترکیه از یک کشور صرفا توریست‌پرور فاصله بگیرد و برای مردم منطقه جذابیت‌های بیشتری در آستین داشته باشد.
جذابیت‌هایی که اینبار علاوه بر سرمایه‌گذاران، دانشجویان بین‌المللی را هدف گرفته و با این نرخ پذیرش و مهاجرت و سرمایه‌گذاری و برو بیایی که در سال‌های اخیر می‌بینیم، حتم می‌کنیم که لابد حکمتی در کار است! در این مطلب روی بخش اروپایی این کشور تمرکز می‌کنیم، تا ببینیم کدام یک از شهرهای اروپایی ترکیه مناسب تحصیل در ترکیه برای ایرانیان هستند.
شهرهای اروپایی ترکیه
در غربی‌ترین کرانهٔ ترکیهٔ امروزی، یا بهتر بگوییم در شمال غرب این سرزمین، منطقهٔ پهناوری به اسم تراس Therace واقع شده که از زبان یونانیان که خودشان را صاحبان قدیم آن می‌دانند تْریک Θράκη نامیده می‌شده. این منطقه در همسایگی یونان و بلغارستان و سه دریای اژه و مارمارا و دریای سیاه قرار دارد و بخشی از آن که با عنوان تراس شرقی شناخته می‌شود، جزوی از خاک ترکیه یا همان بخش اروپایی ترکیه است.
کمی که ارتفاع دیدمان را جابجا کنیم و بخش اروپایی ترکیه را از بالاتر ببینیم، ناحیهٔ وسیع مارمارا Marmara به چشم می‌آید که شبه جزیرهٔ تراس را در بر می‌گیرد و شهرهای اروپایی ترکیه، مثل اِدیرنه و تِکیردا و بورسا و استانبول و چُرلو و ایزمیت را در خود جای داده است. منطقهٔ مارمارا از حیث مساحت، یکی از کوچکترین نواحی هفتگانهٔ ترکیه محسوب می‌شود اما در عین حال، جزو پرجمعیت‌ترین و ثروتمندترین نقاط این سرزمین است و می‌تواند برای زندگی و تحصیل ایرانیان، جذابیت‌های خاص خود را داشته باشد.
قبل از ورود به بخش معرفی شهرها یادآور شویم که لیست حاضر، شامل مواردی است که یا به طور کامل در ناحیهٔ اروپایی ترکیه هستند و یا در کرانهٔ شمال غربی این کشور و در نزدیکی بخش اروپایی ترکیه قرار گرفته‌اند. پس مقدمه را کوتاه می‌کنیم و به معرفی شهرهای اروپایی ترکیه مناسب تحصیل ایرانیان می‌پردازیم.
اِدیرنه - Edirne
ادیرنه یکی از شهرهای مستقر در آنسوی تنگهٔ بُسفر، یعنی ناحیهٔ تراس شرقی Eastern Therace یا به قولی منطقهٔ اروپایی ترکیه است. ادیرنه در قلب استانی به همین اسم جای گرفته و با جمعیتی حدود صد و شصت شش هزار نفر در مجاورت مرزهای یونان و بلغارستان قرار دارد. نام یونانی و قدیمی این ناحیه آدریانوپُل بوده و توسط امپراتوری روم باستان بنا شده است.
ادیرنه آب و هوایی متمایل به گرم و مرطوب دارد، تابستان‌های گرم و خشکی را تجربه می‌کند و برخی مواقع در زمستانهایش برف مفصلی می‌بارد و هوا حسابی سرد می‌شود. از مکان‌های دیدنی ادیرنه می‌توان به دو بنای مشهور شهر یعنی صومعهٔ بزرگ ادیرنه و تندیس یادبود توافق‌نامهٔ لوزان اشاره کرد. اگر در یکی از جشن‌های شهر شرکت کردید و مردانی با بالاتنهٔ برهنه و آغشته به روغن دیدید چندان تعجب نکنید. چون این مدل کشتی چرب و چیل، یکی از فرهنگ‌های جالب و در عین حال عجیب ادیرینه محسوب می‌شود و ریشه‌هایش به یونان باستان برمی‌گردد.
یکی از امتیازات ادیرنه و کلا منطقه‌ای که این شهر را احاطه کرده، زمین‌های بسیار حاصلخیز و کشاورزی پررونق آن است که عمدهٔ وزن درآمد شهر را به دوش می‌کشد و بیش از هفتاد درصد اهالی را به کار مشغول کرده است. اگر دست سرنوشت، شما را به سمت زندگی و تحصیل در ادیرنه هدایت کرد، منظرهٔ زمین‌های کشاورزی عریض و طویل از ذرت و آفتاب گردان و چغندر گرفته تا ملون و بادمجان و برنج، از جمله مناظریست که زیاد به چشمتان می‌خورد.
ادیرنه همانطور که از جمعیتش پیداست، شهر کوچکی است و تنها یک دانشگاه به اسم Trakya University دارد که به اسم دانشگاه تراس هم شناخته می‌شود و از ۱۹۸۲ تا به امروز انواع و اقسام رشته‌های دانشگاهی را ارائه کرده است. این دانشگاه در حال حاضر از یازده دانشکدهٔ مختلف پزشکی، اقتصاد، مدیریت، آموزش، هنرهای زیبا، علوم بهداشتی، علوم پایه، دندانپزشکی و داروسازی و غیره تشکلیل شده است.
ادیرنه یکی از ارزان‌قیمت‌ترین شهرهای اروپایی ترکیه و دست کم از لحاظ مخارج زندگی، می‌شود گفت که مناسب تحصیل ایرانیان است. منتها روی هم رفته از نظر رفاهی، رتبهٔ جالبی در بین شهرهای ترکیه ندارد و از لحاظ استانداردهای زندگی در جایگاه شصتم کشور قرار می‌گیرد.
- جمعیت: ۱۶۶۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه تراکیا
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۳۰ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۳۶۵ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۹۶۰ دلار
- کیفیت هوا: خوب
تِکیردا - Tekirdağ
شهر تاریخی و دویست‌هزار نفری تِکیردا (یا به قولی تکیرداغ) هم یکی دیگر از شهرهای اروپایی ترکیه در منطقهٔ شمال غربی این سرزمین است. این شهر در میان استانی به همین اسم و با یک میلیون جمعیت قرار گرفته و در روزگاران گذشته، اسامی مختلفی مثل بیزانت و رائه‌دستوس داشته و بعد از سیطرهٔ عثمانی‌ها، چند صباحی هم با نام ردُسچوک شناخته می‌شده است. تکیردا آب و هوایی کاملا مدیترانه‌ای دارد، تابستان‌هایش داغ و زمستانهایش سرد و نمناک است و روی هم رفته شهری خوش آب و هواست.
وقتی قدمت یک منطقه به چهارهزار سال پیش از میلاد برسد، قاعدتا نشانه‌هایی از روزگاران کهن دارد و هم در خود شهر و هم در زمین‌های دور و اطراف تکیردا، این نشانه‌ها به وفور دیده می‌شوند. داخل شهر از خانه‌های چوبی دوران عثمانی گرفته تا موزهٔ باستان شناسی معروف تا موزهٔ شراب، شمه‌هایی از گذشتهٔ هیجان‌انگیز تکیردا را برای اهالی و گردشگران قابل لمس کرده است. اما تکیردای امروز، شهری سربراه و نسبتا آرام و کم‌هیاهو محسوب می‌شود و اگر بخواهیم به معنای واقعی از هیاهو فاصله بگیریم، همیشه این گزینه را داریم که در سواحل زیبای شهر در مجاورت دریای مارمارا گشتی بزنیم و استخوانی سبک کنیم.
دانشگاه Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi از مراکز آموزشی اسم و رسم دار ترکیه محسوب می‌شود و به افتخار نامیک کمال، نویسنده، متفکر، ژورنالیست و مترجم شهیر دوران عثمانی نامگذاری شده است. صنایع دامداری و کشاورزی در استان تکیردا پررونق و قوی هستند و در بخش توسعه و تکنولوژی، چیزی بالغ بر صد هزار نفر در استخدام حدود دویست شرکت مختلف قرار دارند. تکیردا یکی از محورهای صادرات ترکیه به کشورهایی مثل آلمان و بلغارستان و ایتالیا و چین و کرهٔ جنوبی است و در صنایعی مثل تولید پارچه و کاغذ و بسته بندی و غیره، درصد قابل توجهی از تولید داخلی ترکیه را بر عهده دارد.
- جمعیت: ۲۰۰۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه نامیک کمال
- متوسط درآمد ماهانه: ۵۱۶ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۳۸۸ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۱۰۰۳ دلار
- کیفیت هوا: خوب
چرلو - Çorlu
چُرلو یکی دیگر از شهرهای اروپایی ترکیه است که در منطقهٔ تراس شرقی و در استان تکیردا قرار گرفته و جمعیتی بالای دویست و پنجاه هزار نفر دارد. این منطقه به سرعت در حال توسعه و پیشرفت است و در حال حاضر یکی از مراکز مهم صنعتی در ترکیه محسوب می‌شود. مخصوصا به دلیل همجواری با یک بزرگراه دویست و سی کیلومتری که ادیرنه و استانبول را مستقیما بهم وصل می‌کند و در واقع شاهراه منطقهٔ اروپایی ترکیه است.
چرلو از تکیردا پرجمعیت‌تر است، اما باز هم شهر کوچک و جمع و جوری محسوب می‌شود. بسیاری از اهالی امروز شهر، مهاجران ترک تباری هستند که حدود سی سال پیش از بلغارستان و آناتولی به این منطقه آمدند و در کارخانه‌هایش مشغول به کار شدند. اما ساکنین شهر به این دو گروه محدود نمی‌شوند و با چند صباح زندگی در چرلو، می‌فهمیم که چرا از آن به عنوان یکی از مهاجرپذیرترین مناطق ترکیه یاد می‌کنند. از رومانیایی و آلبانیایی‌تبار گرفته تا آنها که از بوسنی و مقدونیه و یوگوسلاوی به چرلو آمده‌اند، این شهر سالهاست که پناهگاه ایده‌آلی برای مردمان شرق و جنوب شرقی اروپا بوده و به دلیل رونق صنعت، محدودیتی برای پذیرش مهاجران به عنوان نیروی کار نداشته است.
بهرحال، برای روشن نگاه داشتن چراغ بیش از سیصد کارخانهٔ ریز و درشت، نیروی کار قابل توجهی لازم است و آنچه که از پارچه‌های مرغوب ترک و شلوارهای جین معروفی مثل لیوایز و ماوی و ابرفروشگاه‌هایی مثل کوتون و دی‌فکتو سراغ داریم، مدیون کارخانه‌‌جات نساجی چرلو است. از آن طرف هم غول‌هایی مثل کوکاکولا و هیولت پکارد یا به قول خودمان hp یا کمپانی عظیمی مثل یونیلیور، یکی از خطوط تولیدشان را در این شهر به راه انداخته‌اند تا کل ترکیه و خاورمیانه را تغذیه کنند.
دانشگاه هیتیت Hitit University که به نسبت دانشگاه جدیدی محسوب می‌شود (تاسیس از ۲۰۰۶) در خود چرلو قرار گرفته و از آن طرف، دانشگاه سرشناس‌تر تکیردا در یک قدمی شهر قرار دارد. بسیاری از مردم چرلو و دانشجویانی که در آن تحصیل می‌کنند، آخر هفته و تعطیلاتشان را به گشت و گذار در استانبول می‌پردازند و از مسافت نزدیک و حدودا نیم‌ساعته (حدود صد کیلومتر فاصله) بین استانبول و شهرشان نهایت استفاده را می‌برند.
- جمعیت: ۲۷۰۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه هیتیت
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۰۰ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۳۷۶ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۹۷۰ دلار
- کیفیت هوا: خوب
بورسا - Bursa
بورسا جزو مهمترین شهرهای شمال غربی ترکیه و مرکز استان بورساست که در جنوب دریای مارمارا و همچنین منطقهٔ مارمارا قرار گرفته و با حدود سه میلیون جمعیت یکی از قطب‌های صنعتی ترکیه و چهارمین شهر پرجمعیت کشور است. هرچند که بورسا از نظر جغرافیایی و به طور دقیق جزو شهرهای اروپایی ترکیه محسوب نمی‌شود، اما به لحاظ نزدیکی و مجاورتش با استانبول و خصوصیات مثبتی که به عنوان یکی از گزینه‌های مناسب تحصیل ایرانیان دارد، آوردنش در این لیست خالی از لطف نیست.
بورسا دورزمانی پایتخت مهم و مقتدر عثمانی‌ها بوده و در همان دوران به خاطر گذشتهٔ پرماجرا و پرکشمکشی که داشته و بارها تحت کنترل ایرانی‌ها بوده، لقب «خداوندگار» را از ریشهٔ فارسی به ارث برده است. اما امروز به لطف طبیعت زیبای دور و اطراف و داخل شهر، لقب بورسای سبز برایش انتخاب شده که انصافا هم برازنده‌‌اش است. بورسا جدا از زیبایی‌های طبیعی و مجاورتش با کوهستان دو هزار و پانصد متری و زیبای اولودا، پر است از یادگارهای کهن و قصرها و مقبره‌های پادشاهان عثمانی و آثار تاریخی و چندتایی چشمه‌ٔ آب گرم و بی‌شمار مسجد و بازار و کاروانسرای جالب که شهر را به یک مقصد گردشگری درست و حسابی تبدیل کرده‌اند.
بورسا هم مانند سایر شهرهای این دور و اطراف آب و هوایی مدیترانه‌ای و رو به گرم دارد و تابستان‌هایش به مذاق آنهایی کسانی که مستعد گرمازدگی هستند خوش نمی‌آید و در زمستانش هم اگر برفی ببارد، مردم ذوق زده می‌شوند و این ذوق‌زدگی نهایتا یک هفته دوام می‌یابد. بورسا به سنت روزگاران کهن و اهمیتی که در تجارت ابریشم داشته و یکی از شهرهای معروف در مسیر جاده ابریشم بوده، هنوز هم در صنعت نساجی ید طولایی دارد و بخش عظیمی از تولیدات ترکیه را به دوش می‌کشد. از آن طرف صنعت اتومبیل‌سازی بورساست که بسیار پیشرفته و پر و پیمان است و کمپانی‌های دانه درشتی مثل رنو و فیات و کارسان و قطعه‌سازانی مثل بوش و ولئو و ماکو و دلفی در آن خط تولید دارند.
بورسا به عنوان شهری بزرگ و توسعه‌یافته و به عنوان پنجمین شهر مرفه ترکیه، از لحاظ آموزشی هم تکامل‌یافته است و دو تا از دانشگاه‌های دولتی مطرح ترکیه را میزبانی می‌کند. یکی دانشگاه اولودا Uludağ University با قریب به چهل و هفت هزار دانشجو که نزدیک به نیم قرن پیش تاسیس شده و دیگری دانشگاه فنی بورسا Bursa Technical University که از لحاظ کیفیت آموزش و پژوهش پنجمین دانشگاه فنی ترکیه محسوب می‌شود و کلنگش در ۲۰۱۰ به زمین خورده است.
- جمعیت: ۳۰۰۰۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه اولودا و دانشگاه فنی بورسا
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۳۰ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۴۴۶ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۱۲۲۰ دلار
- کیفیت هوا: خوب
اینه آدا - Iğneada
هر آنچه که شهر قبلی یعنی بورسا بزرگ و درندشت بود، اینه‌آدا کوچک و خلوت و جمع و جور است و وقتی می‌گوییم خلوت، منظورمان جمعیتی در حدود دو هزار نفر است! اینه آدا نمی‌تواند در بین شهرهای اروپایی ترکیه مناسب تحصیل ایرانیان جایگاه خاصی داشته باشد. نه به خاطر اینکه دانشجویان ایرانی در اینه آدا حوصله‌شان سر می‌رود. به این خاطر که در خود شهر، دانشگاهی نیست و تا مرکز استان کِرکْلارِلی و نزدیک‌ترین دانشگاه آن یعنی Kirklareli University حدود ۱۰۰ کیلومتر فاصله است. اما اینه آدا آنچنان هم عاری از جذابیت نیست و می‌تواند به خاطر مجاورتش با دریای سیاه و مرز بلغارستان و جنگل‌های بلوط مفصل و تنوع زیستی جالب، برای آنها که آرامش را به هیاهوی شهری ترجیح می‌دهند فوق‌العاده باشد.
اینه آدا جزو ارزانترین شهرهای ترکیه و به نوعی ییلاق سرسبز و خوش آب و هوای اهالی استان کرکلارلی و استانبول و شهرهای اطراف است و جای مناسبی برای زندگی دانشجویی نیست. صنعت به خصوصی هم ندارد و یک نیروگاه درندشت هم در آن بنا شده است. با این حال بخاطر کیلومتر‌ها ساحل بکر و زیبا با دریای سیاه آنرا بهشت پنهان منطقه می‌دانند و بیشتر به درد گردشگران و طبیعت‌گردان می‌خورد تا دانشجویان. خصوصا آنهایی که دوستدار پرندگان هستند و بدشان نمی‌آید از گونه‌های متنوعی که در حوالی جنگل‌های سیلابی و دریاچه‌های زیبای اینه‌آدا پرسه می‌زنند دیدن کنند.
- جمعیت: ۲۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: نزدیک به دانشگاه کرکلارلی
- متوسط درآمد ماهانه: ۳۲۰ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۲۱۰ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۴۵۰ دلار
- کیفیت هوا: عالی
بالیکِسیر - Balikesir
بالیکسیر هم یکی دیگر از شهرهای ناحیهٔ مارمارا و شمال غربی ترکیه و مرکز استانی به همین اسم در منطقهٔ آناتولی است. جمعیت مرکز شهر بالای سیصد هزار نفر و جمعیت استان حدودا به یک میلیون و دویست هزار نفر می‌رسد. تاریخ بالیکِسیر به امپراتوری روم و دوران بیزانس برمی‌گردد و زمانی محل استراحت و شکارگاه پادشاهان و قرن‌ها پس از آن هم محل زد و خورد ترک‌ها و یونانیان بوده است. امروز خوشبختانه زد و خوردی در کار نیست و بالیکِسیر شهر کوچک و پر رونقی شده که در کشاورزی و صنعت حرف‌هایی برای گفتن دارد و نشانه‌هایی از فرهنگ و تاریخ غنی‌اش از روزگاران گذشته به جا مانده است.
بالیکسیر در صنایع دامداری و معدن هم از شهرهای مهم ترکیه است و از آن طرف قطب تولیدات کشاورزی محسوب می‌شود. این منطقه جزو آن شهرهایی بوده که به خاطر رشد خیره کننده اقتصادی و صنعتی در حوالی دههٔ هشتاد میلادی، لقب ببرهای آناتولی را به دست آورده بودند. بالیکسیر به عنوان اقتصاد دوازدهم ترکیه، از بزرگترین صادرکنندگان محصولات زیتون‌محور و بزرگترین شهر در صادرات کانی‌های عنصر بُور/بُر (Boron) محسوب می‌شود و صنعت توریزمش هم از آب و گل درآمده است. منتها کشاورزی و دامداری و صنایع پررونق و زیتون‌های درشت و چشمه‌های آب گرم فراوان، به تنهایی بالیکسیر را مناسب تحصیل ایرانیان نمی‌کنند.
دانشگاه بالیکسیر Balıkesir University یکی از دانشگاه‌های سرشناس ترکیه است و قدمتش به سال ۱۹۱۰ برمی‌گردد. این شهر جزو شهرهای توسعه‌یافته ترکیه محسوب می‌شود و از نظر رفاهی مقام دهم را در کشور دارد. در لیست ارزانترین شهرهای دنیا برای زندگی، در هفت درصد بالای لیست قرار داشته و از جمیع جهات می‌تواند بین شهرهای اروپایی ترکیه، گزینهٔ مناسبی برای تحصیل ایرانیان باشد.
- جمعیت: ۳۳۲۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه بالیکسیر
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۰۰ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۴۴۶ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۱۰۳۰ دلار
- کیفیت هوا: خوب
گِبزه - Gebze
شهر گبزه در شصت و پنج کیلومتری جنوب استانبول و در استان کُجِیلی ترکیه قرار دارد و در سال‌های اخیر جمعیتش از مرز هفتصد هزار نفر گذشته است. تراکم جمعیت گبزه از مرکز استان یعنی شهر ایزمیت بیشتر بوده و از دههٔ نود میلادی تا به امروز، رشد سریع و چشمگیری را به خود دیده است. در واقع گِبزه زمانی نه چندان دور، ناکجا آبادی پر از زمین‌های کشاورزی بوده و امروز تا چشم کار می‌کند، پر است از کارخانه و خط تولید و انبار و سوله‌های عریض و طویل.
گبزه به معنای واقعی یک شهر صنعتی و در حال توسعه است و در ساعات آخر شب، جاده‌های اطرافش مملو از ماشین‌های سنگین باری و تریلی‌هاییست که تولیدات شهر را به استانبول و سایر شهرهای منطقه و حتی خارج از مرزهای ترکیه جابجا می‌کنند. بسیاری از کمپانی‌های اسم و رسم دار ترکیه دفاترشان را از استانبول به گبزه منتقل کرده‌اند تا از هزینه‌های به مراتب پایین‌تر شهر، نهایت استفاده را ببرند. تاسیس خط آهن ۷۶ کیلومتری مارمارای هم که گبزه و استانبول را مستقیما بهم متصل کرده، پتانسیل‌های این شهر پرتکاپو را برای کار و زندگی مضاعف کرده است.
در بین دانشگاه‌های موجود در شهرهای اروپایی ترکیه و استان‌های مجاور، دانشگاه فنی گبزه Gebze University of Technology جزو مراکز آموزشی معتبر است و با وجودیکه مدت زیادی از تاسیس آن نگذشته، در امور تحقیقاتی و پژوهشی سری در سرها دارد و پنجمین دانشگاه ترکیه از حیث پروژه‌های مطالعاتی و از لحاظ نرخ تولید مقاله به ازای هر محقق، دارای مقام نخست کشور است. گبزه روی هم رفته شهری توسعه‌یافته بوده و به نظر می‌رسد که مناسب زندگی و تحصیل ایرانیان باشد.
- جمعیت: ۷۷۰۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه فنی گبزه
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۰۵ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۳۴۴ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۸۴۳ دلار
- کیفیت هوا: خوب
ایزمیت - Izmit
ایزمیت مرکز استان کُجِیلی و یکی از شهرهای اروپایی ترکیه با نزدیک به سیصد و هفتاد هزار نفر جمعیت است. اسم شهر مانند بسیاری دیگر از شهرهای شمال غربی ترکیه، ریشه‌ای یونانی دارد و از کلمهٔ نیکومدیا و از نام فردی که در حوالی دویست سال پیش از میلاد، شهر را از ویرانی نجات داده مشتق شده است. این شهر کهن و مهم آسیای صغیر، از غرب و از طریق خلیج ایزمیت با دریای مارمارا همسایه است و آب و هوایی متمایل به شرجی دارد.
شهر بندری ایزمیت همیشه یکی از نقاط استراتژیک در تجارت و بازرگانی بوده و دولت ترکیه در گذشته بر سر خصوصی کردن آن کلنجارهای زیادی داشته است. امروز وضعیت اقتصادی شهر رونق خوبی دارد و از پالایشگاه و کارخانه‌های سیمان و کاغذ گرفته تا یکی از خطوط تولید کمپانی ماشین‌سازی Ford و بسیاری کسب و کارهای ریز و درشت دیگر، صنعت و تجارت در این بندر با قدرت در جریان است. از آن طرف هم بودنش در مسیر بزرگراه و خط آهن آنکارا و استانبول، شهر را از تمام خصوصیات یک بندر تجاری و مرکز اقتصادی استراتژیک برخوردار کرده است.
دانشگاه مشهور Kocaeli University با قریب به پنجاه‌هزار دانشجو در این شهر تاسیس شده و از ۱۹۹۲ تا به امروز جزو دانشگاه‌های معتبر کشور بوده است. البته غیر از حوالی ۱۹۹۹ که زلزلهٔ بسیار مهیبی شهر را تکان داد و حدود ۷۵ درصد از ساختمان دانشگاه را ویران کرد. ایزمیت ۹۰ کیلومتر با استانبول فاصله دارد و در مجموع شهر مناسبی برای تحصیل ایرانیان است.
- جمعیت: ۳۶۸۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه کُجِیلی
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۰۲ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۲۹۳ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۷۲۸ دلار
- کیفیت هوا: خوب
استانبول - Istanbul
اگر این کلان‌شهر شانزده میلیونی و محبوب را در همان ابتدای لیست می‌آوردیم و آب پاکی را روی دست خوانندهٔ محترم می‌ریختیم، شاید مطالعهٔ باقی مطلب لطف چندانی نمی‌داشت. چون استانبول برای کسانی که استطاعت مالی مناسبی داشته باشند، نه تنها جذابترین و توسعه‌یافته‌ترین گزینه در بین شهرهای اروپایی ترکیه است، بلکه برای زندگی دانشجویی و تحصیل ایرانیان و حتی سایر دانشجویان خارجی، انتخابی کاملا ایده‌آل است.
استانبول هم از نظر تاریخی، هم برای تفریح و تفنن و کار و تحصیل شهر بی‌نظیری است و هیچ کم و کسری ندارد. اما هزینهٔ مسکن در استانبول بسیار بالاست و در بخش اروپایی شهر یعنی آنسوی تنگهٔ بسفر، قیمت‌ها به مراتب سنگین‌تر هم هست. پس یا باید تخصص و شغل درست و درمانی در بین باشد، یا تمکن مالی فرد، اجاره‌های تند و تیز استانبول را تاب بیاورد.
یکی از برتری‌های استانبول نسبت به سایر شهرهایی که گفتیم، فراوانی مدارس بین‌المللی برای مهاجران متاهل و دارای فرزند است. اگر هم ادامهٔ تحصیل و زندگی مجردی مد نظر باشد، سایر شهرهای بالا هم برای زندگی و تحصیل جوابگو هستند. در هر صورت آنچه که ممکن است استانبول را از بین گزینه‌های تحصیل در ترکیه خارج کند، بحث مالی و مخارج زندگی است.
البته گرانی تنها ضعف استانبول نیست. این شهر ترافیک بسیار سنگینی دارد. چه ترافیکی ماشینی و چه انسانی! هزینهٔ مدارس خصوصی آن برای خانواده‌ها سرسام‌آور است و بازار کارش با وجود عریض و طویل بودن، بازار کار پررقابت و بدقلقی محسوب می‌شود. مگر اینکه فرد به کارهای دست پایین و درآمدهای کم راضی باشد که البته برای زندگی در استانبول چندان جوابگو نیست. با این حال اگر زبان ترکی را به خوبی صحبت می‌کنید و نقشهٔ واضحی برای درآمد دارید، استانبول با اختلاف گزینهٔ اول است.
- جمعیت: ۱۵۵۰۰۰۰۰ نفر
- دانشگاه معروف: دانشگاه استانبول، بوغازیچی، یدی‌تپه
- متوسط درآمد ماهانه: ۴۰۲ دلار
- هزینه زندگی انفرادی: ۲۹۳ دلار
- هزینه زندگی خانوار ۴ نفره: ۷۲۸ دلار
- کیفیت هوا: خوب
امیدواریم که این مطلب شمه‌ای از ماهیت برخی شهرهای اروپایی ترکیه که مناسب تحصیل ایرانیان هستند (یا حتی نیستند!) ارائه کرده باشد. نیازی به یادآوری نیست که مهاجرت به ترکیه یا هر سرزمین دیگر، چه به قصد تحصیل و چه برای دریافت پاسپورت ترکیه، تصمیمی به غایت مهم و سرنوشت ساز است و نمی‌شود به چند نوشته و هایلایت و مقادیری اطلاعات کلی اکتفا کرد.
توصیه می‌کنیم در کنار جمع‌آوری اطلاعات، حتماً از مشاوره کارشناسان لتسگو یونی یا کسانی که پیش از شما چنین نقشه‌ای را عملی کرده‌اند استفاده کنید تا با خیالی آسوده، بهترین تصمیم ممکن را بگیرید.