آیا با وجود قوانین محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی می‌توانم در چمدانم دارو بگذارم و به خارج از کشور پرواز کنم؟ اگر به عنوان یک شهروند ایرانی قصد سفر به خارج از کشور را دارید پاسخ این پرسش می‌تواند اهمیت بسیار زیادی داشته باشد چرا که با وجود محدودیت‌های دارویی در کشور، احتمالا لیستی بلند بالا از داروهایی خواهید داشت که دوست، فامیل و آشنا سفارش آن را داده‌اند. 

علاوه بر این در بسیاری از موارد ممکن است که فرد مسافر به دلیل ابتلا به انواع بیماری‌ها اجبار به همراه داشتن داروهایی داشته باشد که شامل قوانین محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی می‌باشد. در چنین شرایطی چه باید کرد؟ آیا باید حتما از داروهای جایگزینی که محدودیت حمل ندارند استفاده کرد؟ 

علی‌رغم وجود محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی اما اصل ماجرا اینگونه نیست که سلامت مسافران به خطر بیفتد، بنابراین مسافران باید بتوانند تمام داروها و لوازم پزشکی مورد نیاز خود را در داخل هواپیما به همراه داشته باشند.

برای آنکه سفر ایمنی را تجربه کرده و نگران وضعیت سلامتی یا مجوز عبور خود از گیت خروجی در پروازهای خارجی نباشید، این محتوا از مجله مهاجرتی لتسگو یونی را تا انتها دنبال کنید.

داروهای مجاز در پروازهای خارجی

از تمام مراحل سفر خارجی، دریافت ویزا، مصاحبه سفارت، تبدیل ریال به ارز و ... که بگذریم اما همچنان تا زمانی که از پلیس‌راه مرزی یا گیت خروجی پروازهای خارجی نگذشته باشیم، یک خان از هفت خان رستم باقی مانده است. اطلاع دقیق از قوانین پروازهای خارجی که مقررات حمل دارو از جمله حساس‌ترین بخش‌های آن می‌باشد برای به سلامت پشت سر گذاشتن این مرحله ضرورت دارد.

قطعا اینگونه نیست که حمل هر دارویی در زمان خروج از کشور ممنوع باشد و یا تمام کشورها از یک قانون ثابت برای محدودیت حمل دارو پیروی کنند. مسافرانی که بیماری‌های مزمن جسمی دارند، از یک حساسیت یا درد بدنی رنج می‌برند و یا نیاز ضروری به داروهای اعصاب و روان خود دارند باید بتوانند داروهایشان را به همراه داشته باشند. 

هدف از اطلاع‌رسانی دقیق در خصوص محدودیت حمل دارو در پروازهای بین‌المللی این است که مسافران پیش از حضور در فرودگاه و تحویل چمدان‌ها، فکری برای حمل داروهای مورد نیاز خود بکنند تا زمان حضور در فرودگاه و هنگام عبور از ایست بازرسیِ پروازهای برون‌مرزی دچار مشکل قانونی نشده و اضطراب مضاعف به آن‌ها تحمیل نگردد.

اگر به عنوان یک فرد بیمار، نیاز حتمی به داروها یا مکمل‌های دارویی خود داشته باشید می‌توانید آن‌ها را به داخل هواپیما ببرید اما برای این کار باید حتما زمانی زودتر از پرواز خارجی خود در فرودگاه حاضر باشید و نامه کتبی از یک پزشک معتبر و دارای صلاحیت قانونی که دقیقا همان داروها را برای شخص شما تجویز کرده است در اختیار پلیس بازرسی قرار دهید.

در برخی موارد ممکن است که حتی نیاز به ارائه مدارک مربوط به اثبات بیماری خود داشته باشید. بنابراین اگر نیاز به حمل دارو در پروازهای خارجی دارید دستِ پُر در فرودگاه حاضر شوید.

احتمالا اگر بر اساس این چک لیست پیش بروید دچار مشکل نخواهید شد:

  • زودتر از ساعت پروازهای خارجی در فرودگاه حاضر باشید.
  • دستورالعمل محدودیت حمل دارو در پرواز به کشور مقصد خود را به دقت مطالعه کنید.
  • اسناد کتبی مربوط به بیماری خود و نیاز به دارو را همراه داشته باشید.
  • نسخه صادر شده از سوی پزشک برای همان داروهایی که به همراه دارید را ارائه کنید.
  • هر دارو را به شکل درست بسته بندی نموده و اسم و مشخصات خود را واضح بر روی آن بنویسید.
  • پیش از بروز مشکل در زمان کافی و با حفظ خونسردی به کارکنان بخش بازرسی و امنیت پروازهای خارجی در خصوص نیازهای دارویی خود اطلاع داده و از آن‌ها مشورت بگیرید.

اگر بخواهیم به طور کلی بدانیم که حمل دارو به چه شکلی در پروازهای بین‌المللی مجاز است، می‌توان گفت که بر اساس نکات منتشر شده از سوی سازمان امنیت حمل و نقل هوایی آمریکا TSA:

حمل همه‌ی داروهای تجویزی برای درمان و پیشگیری از بیماری، چه در کیف دستی و چه در چمدان بازرسی شده، در هواپیما مجاز هستند.

هیچ محدودیت حمل دارو برای مواردی که به شکل قرص یا جامد هستند وجود ندارد.

حمل داروهای مایع تا حجم 100 میلی لیتر مانعی ندارد. به یاد داشته باشید که حساسیت در خصوص مواد دارویی مایع بیشتر بوده و معمولا پلیس بازرسی دقت بیشتری برای بررسی آن به خرج می‌دهد در نتیجه به هیچ وجه سعی در پنهان کردن مواد دارویی مایع برای عبور از گیت نداشته باشید.

حمل سایر تجهیزات پزشکی مانند پمپ‌های IV، سرنگ‌ها، تجهیزات بانداژ و استریل و ... به طور کلی مجاز است.

توجه داشته باشید که پلیس بازرسی معمولا داروها را نیز مانند سایر وسایل از طریق اشعه ایکس بررسی می‌کند، بنابراین در صورتی که می‌دانید عبور از این اشعه بر روی کیفیت داروهای جامد یا مایع مصرفی شما اثر مخرب دارد باید حتما پیش از آغاز بررسی، این موضوع را به ماموران مربوطه اطلاع داده و تقاضای بررسی جداگانه کنید. 

اگر نیاز دارید که داروی خود را به طور منظم در ساعات مشخصی از روز مصرف کنید، در پروازهای خارجی طولانی، می‌توانید قرص یا سایر مواد دارویی خود را در کیف دستی حمل نموده و در طول پرواز به همراه داشته باشید. بهتر است که در این خصوص حتما با پزشک خود مشورت کنید زیرا ممکن از متناسب با شرایط نگه‌داری و عوارض احتمالی دارو، موارد جایگزینی را در طول سفر تجویز کند.

همانطور که پیشتر اشاره کردیم یک چک لیست ثابت و جهانی در خصوص محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی وجود ندارد که شامل حال تمام کشورها شده و پلیس فرودگاه یا مرزبانی بر اساس آن عمل کند. برای مثال ممکن است مسافران پرواز کانادا مجاز به حمل داروهایی باشند که مسافران یک پرواز اروپایی مجاز به حمل آن‌ها نباشند.

به همین دلیل در ادامه به بررسی قوانین محدودیت حمل دارو در پروازها خارجی به اروپا و تعدادی از مهاجرپذیرترین کشورها می‌اندازیم که بیشترین محدودیت را دارند و از سختگیرانه‌ترین قوانین برای ورود دارو پیروی می‌کنند. در صورتی که قصد سفر به کشور خاصی را دارید مشاوران تیم لتسگو یونی می‌توانند شما را راهنمایی کنند تنها کافیست با آن‌ها تماس بگیرید.

 محدودیت دارویی در سفر به اروپا

در اروپا نیز یک قانون ثابت و مشترک در خصوص محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی برای تمام کشورهای عضو اتحادیه اروپا یا خارج از آن وجود نداشته و جهت اطلاع دقیق باید ضوابط ورود دارو از طریق پروازهای برون‌مرزی به هر کشور را جداگانه بررسی نمایید، اما می‌توان گفت که این موضوع تا حد زیادی در میان کشورهای عضو پیمان شینگن به دلیل تسهیل در فرآیند رفت و آمد و تبادلات تجاری، مشترک است.

برخی قوانین اما در تقریبا تمام مناطق قاره اروپا یکسان است، برای مثال در اغلب کشورهای اروپایی حمل داروهای زیر از طریق پروازهای خارجی محدودیت داشته و تنها در صورت وجود یک گواهی معتبر و ترجمه شده از سوی پزشک معالج امکان‌پذیر است:

  • داروهای مسکن قوی مانند ویکودین، اوکسی کانتین و دمورال
  • داروهای اعصاب و روان مانند زاناکس، والیوم و آتیوان
  • داروهای درمان بیش فعالی در کودکان و بزرگسالان مانند ریتالین، کنسرتا و ادرال

بر اساس قوانین پروازهای خارجی به مقصد اکثر کشورهای اروپایی:

حمل تمام فرآورده‌های دارویی که مجاز و اصل بوده و دارای نسخه معتبر پزشک باشند از طریق کیف دستی، ساک یا چمدان امکان‌پذیر است و محدود خاصی برای حمل داروهای جامد از جمله انواع قرص و کپسول به این منطقه وجود ندارد.

حمل داروهای مایع با حجم حداکثر 100 میلی‌لیتر که بسته بندی مشخصی داشته باشند بلامانع است. توجه داشته باشید که انواع ژل، پماد و کرم، داروهای استنشاقی و لوازم درمانی مانند کیسه‌های IV مشمول قانون مربوط به حمل داروهای مایع قرار می‌گردند و حجم آن‌ها مورد توجه است.

در خصوص نحوه بسته بندی و حمل مواد دارویی در پروازهای خارجی نیز نکات حائز اهمیتی وجود دارد که باید از سوی مسافران رعایت شود تا هنگام خروج از گیت دچار مشکل توقف در ایست بازرسی و جا ماندن از پرواز نشوند. نکات بسته‌بندی عبارتند از:

مسافر می‌تواند داروی مجاز خود را از طریق چمدان در قسمت بار هواپیما یا کیف دستی خود بر روی صندلی هواپیما حمل نماید اما مسئولیت نگه‌داری آن با خود مسافر است بنابراین اگر به داروی خود در طول سفر نیاز ضروری دارید باید دقت داشته باشید که دارو گم نشده و یا به دلیل تغییرات ارتفاع، فشار هوا و دما، ماده دارویی دچار فساد نگردد.

اگر دچار بیماری‌های خاص مانند صرع، مشکلات تنفسی، ناراحتی قلبی و .. هستید توصیه می‌‌شود که داروی مجاز خود را در کیف دستی به همراه داشته تا در شرایط اورژانسی به آن دسترسی سریع داشته باشید. در صورتی که ماده دارویی شما نیازمند نگه‌داری در شرایط دمای یخچالی است می‌توانید آن را از طریق ظرف‌های عایق گرما و با یخدان‌های کوچک حمل کنید.

بهتر است که حمل داروهای خود را از طریق بسته بندی اصلی آن‌ها که نام دارو، شرکت سازنده و موارد مصرف به طور کامل بر روی آن درج شده است انجام دهید تا در ایست بازرسی معطلی کمتری داشته باشید. 

اگر متقاضی مهاجرت و تحصیل در حوزه شینگن باشید احتمالا مقصد شما کشورهای پرطرفدار و توسعه یافته در این حوزه مانند آلمان، فرانسه و هلند خواهد بود به همین دلیل ما هم به بررسی جزئیات محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی آلمان می‌پردازیم که تا حد زیادی قوانین آن با سایر کشورهای عضو شینگن یکسان است:

وب سایت معتبر zoll.com قوانین مربوط به حمل دارو توسط مسافران کشورهای دیگر به داخل مرزهای آلمان را بر اساس قانون محصولات دارویی آلمان اینگونه تشریح نموده است:

مسافران هنگام ورود به آلمان از طریق پروازهای خارجی، می‌توانند محصولات دارویی را در مقادیری که نیاز ضروری و معمول آن‌ها است همراه خود داشته باشند. منظور از مصرف معمولی در این قانون، معادل حداکثر دوز مورد نیاز هر فرد برای سه ماه است. توجه داشته باشید که مجاز بودن ورود این مقدار دارو فارغ از این است که آیا این فرآورده دارویی قبلا از آلمان خارج و دوباره به آن آورده شده است یا خیر. بازه‌ی سه ماهه برای هر بار ورود به آلمان در نظر گرفته می‌شود. 

همچنین الزامی وجود ندارد که این داروها حتما مجوز سازمان غذا و داروی کشور آلمان را به طور اختصاصی دریافت کرده باشند اما در این رابطه باید توجه داشته باشید که ممکن است محصولاتی مانند مکمل‌های غذایی، داروهای گیاهی یا مولتی ویتامین‌ها  در کشور شما بدون نیاز به تجویز پزشک و آزادانه خرید و فروش شوند اما در آلمان به عنوان یک فرآورده دارویی تلقی شده و ورود آن از طریق پروازهای خارجی محدود باشد.

با این اوصاف داروهایی وجود دارند که ورود آن‌ها به آلمان در هر شرایطی ممنوع است حتی اگر برای رفع نیاز شخصی یک مشافر باشد. این محدودیت حمل دارو به آلمان شامل موارد زیر است:

  • داورهای تقلبی یعنی داروهایی که تولیدی تقلبی از یک محصول مجاز و اصل دیگر باشند.
  • مواد دارویی که برای دوپینگ استفاده می‌شود مانند تستوسترون، ناندرولون، کلن بوترول
  • برخی فرآورده‌های تشکیل شده از مواد اولیه گیاهی و حیوانی که قانون حفاظت از گونه‌های خاص را نقض کرده باشند.
  • داروهای حاوی مقدار مشخصی مورفین در گروه مشمولین قوانین مواد مخدر در آلمان قرار گرفته و تنها در صورت تجویز خاص توسط پزشک مجوز ورود دارند.

در صورتی که مواد دارویی شما جزء ترکیبات مواد مخدر باشد برای حمل آن‌ها از کشوری خارج از حوزه شینگن به آلمان، باید یک نسخه معتبر چند زبانه از پزشک معالج خود به همراه داشته باشید که مقدار دوز مورد نیاز برای هر روز و تعداد روزهای لازم برای مصرف این داروها را به طور دقیق ذکر کرده باشد.

محدودیت حمل دارو در سفر به کانادا

بر اساس نکات تشریح شده در وب سایت معتبر Canada.ca، به طور کلی ساکنان کانادا مجاز به آوردن دارو برای افراد یا حیوانات به کانادا از طریق مرزهای زمینی یا هوایی نیستند اما این ممنوعیت برای کسانی که در خارج از کشور درمان خود را شروع کرده و اکنون با یک نسخه معتبر وارد خاک کانادا می‌شوند محدودیتی برای حمل داروی مصرف شخصی وجود ندارد.

این بدین معنا است که شما باید برای مقدار دارویی که حمل می‌کنید و در پروازهای خارجی به مقصد کانادا به همراه دارید اثبات کنید که این دارو توسط پزشک معتبر تجویز شده و برای مصرف درمانی شخص حمل کننده است. در صورت وجود مدارک قابل قبول محدودیتی برای به همراه داشتن مواد دارویی جامد مانند قرص یا مواد دارویی مایع مانند ژل و اسپری وجود ندارد.

مواد دارویی مایع که شامل محدودیت ارائه نسخه پزشک نبوده و می‌توانید در کیف دستی خود به همراه داشته باشید عبارتند از:

  • اسپری استنشاقی آسم و آلرژی
  • قطره استریل چشمی
  • محلول ضدعفونی کننده لنزهای چشمی
  • شربت سرفه

توجه داشته باشید که در بسیاری موارد موادی که در کشور شما به عنوان مکمل غذایی یا ورزشی شناخته می‌شوند مانند مکمل‌های حاوی کلسیم، منیزیم، آهن و ویتامین‌ها در کانادا دارای محدودیت بوده و حمل آن‌ها در پروازهای خارجی تنها تا سقف حداکثر 350 میلی لیتر امکان‌پذیر می‌باشد.

اگر قصد سفر از کانادا به کشوری دیگر را دارید تنها در صورتی که داروی مصرفی درج شده در نسخه پزشک در کشور دوم وجود نداشته باشد مجاز به حمل دوز 90 روزه به خارج از کانادا هستید در غیر این صورت فقط می‌توانید دوز داروی مورد نیاز به اندازه یک ماه خود را از کانادا خارج کنید بنابراین انتقال دارو از کانادا به ایران برای فروش یا مصرف دوستان و اعضای خانواده را فراموش کنید!

در سفر به کانادا نیز مانند سفر به کشورهای اروپایی بهتر است که داروهای مورد نیاز خود را به شکل جداگانه و در بسته بندی اصلی آن‌ها با خود حمل کنید تا فرآیند بازرسی بدون دردسر به اتمام برسد. مواد دارویی مایع اگر حجم بیشتر از 100 میلی لیتر داشته، بیشتر از 100 گرم وزن داشته باشند و قابل تعبیه کردن در یک بسته پلاستیکی 1 لیتری نباشند مجوز لازم برای انتقال به هواپیما را نخواهند داشت.

محدودیت حمل دارو در سفر به آمریکا

اداره امنیت حمل و نقل آمریکا TSA را می‌توان یکی از حساس‌ترین و حرفه‌ای‌ترین نهاد‌های بازرسی در پروازهای خارجی دانست که دقت قابل توجهی در حمل مواد دارویی و ورود آن‌ها به خاک آمریکا دارد. بر اساس دستور‌العمل منتشر شده توسط این نهاد امنیتی، مسافران باید لیستی از اقلام دارویی که با خود به همراه دارند را در اختیار افسران بازرسی قرار دهند. تمام مواد دارویی باید در ظرف‌هایی با حداکثر حجم 100 میلی لیتر و در کیسه‌های شفاف زیپ‌دار جانمایی شده باشند.

مواد بهداشتی و دارویی که بر اساس مصوبه TSA مجاز به عبور از گیت بازرسی هستند عبارتند از:

  • داروهای درج شده در نسخه پزشک معتبر
  • مواد دارویی ضدعفونی کننده مانند محلولهای شستشوی لنز چشمی
  • ژل‌های درمانی مورد مصرف افراد دارای ناتوانی جسمی
  • مکمل‌های غذایی مانند مواد انرژی زای مجاز
  • شیر مادر و شیر خشک
  • بسته‌های یخ و سایر تجهیزات لازم برای جلوگیری از فرآورده‌های دارویی

توجه داشته باشید که با توجه به حساسیت موجود بهتر است که تا 72 ساعت قبل از پرواز خود و حضور در آمریکا، با روابط عمومی TSA تماس گرفته و آخرین ایست اقلام و فرآورده‌های دارویی مجاز برای حمل از طریق پروازهای خارجی به این کشور را استعلام نمایید.

محدودیت حمل دارو در سفر به ترکیه

یکی دیگر از مقصدهای توریستی پرطرفدار کشور ترکیه است علاوه بر این پروازهای خارجی از ترکیه برای مردم ایران اهمیت زیادی دارد زیرا به دلیل تحریم‌های جهانی و محدودیت‌های هوایی موجود، حضور در سفارت کانادا و سفر به تعداد زیادی از مقصدهای دیگر مانند آمریکا، ترکیه، استرالیا و ... از ترکیه انجام می‌شود لذا اطلاع از محدودیت حمل دارو در پروازهای خارجی از ترکیه برای ایرانیان ضرورت ویژه‌ای دارد.

برای عبور از گیت پروازهای خارجی به کشور ترکیه نیاز باید از قوانین حمل محدودیت دارو پیروی کنید. برای حمل داروهای مورد نیاز خود باید نسخه پزشک معتبر را به همراه داشته باشید و هر دارو حتما باید در بسته بندی مخصوص به خود با درج اطلاعات مربوط به آن حمل شود. 

برای حمل داروهایی که در گروه فرآورده‌های حاوی مواد مخدر قرار می‌گیرند مانند انواع مسکن و قرص‌های خواب‌آور یا داروهای محرک مانند موارد درمان بیش‌فعالی (ADHD) در اکثر موارد باید یک گواهی معتبر تجویز دارو به زبان ترکی یا انگلیسی ارائه کنید. 

محدودیت حمل دارو در سفر به دبی

دولت امارات و به ویژه دوبی محدودیت‌های جدی برای ورود دارو از طریق پروازهای خارجی اعمال نموده و هرگونه جابه‌جایی را به دقت زیر نظر دارد. بنابراین اگر قصد سفر به دوبی یا هر یک از شهرهای دیگر امارات را دارید بهتر است که پیش از حضور در فرودگاه یک مجوز کتبی از دپارتمان کنترل دارو این کشور دریافت نمایید.

امارات را شاید بتوان در صدر لیست حساس‌ترین مقصدها برای ورود و خروج دارو از مرز دانست. در اکثر موراد مسافران حتی با وجود نسخه پزشک مجاز به حمل داروهایی که طول دوره مصرف آن‌ها بیش از 90 روز باشد نیستند زیرا دولت امارات ضمانت می‌کند که تقریبا تمام داروهای رایج مصرفی در داروخانه‌های این کشور وجود دارند. هر مسافر با در دست داشتن گزارش بالینی وضعیت خود و نسخه پزشک تنها مجاز به حمل دارو حداکثر برای مصرف 30 روز خود است.

ورود و خروج هر گونه دارو و فرآورده مشابهی که درصدی از مواد مخدر در ترکیبات آن وجود داشته باشد تنها در صورت دریافت تاییدیه از سازمان غذا و داروی کشور امارات امکان‌پذیر است و داروهایی که نام آن‌ها در لیست داروهای مجاز این کشور ثبت نشده باشد مجاز به ورود نخواهند بود. برای اطلاع از آخرین لیست متنشر شده از داروهای مجاز در کشور امارات می‌توانید به سایت سازمان غذا و داروی این کشور MOHAP.GOV سر بزنید.

سخن پایانی

محدودیت حمل دارو در پروازهای بین‌المللی از جمله نکاتی است که باید به دقت مورد توجه قرار گیرد تا از مشکلات قانونی بعدی جلوگیری شود. به طور کلی می‌توان گفت که بهتر است برای حمل دارو به هر مقصدی حتما نسخه تجویز پزشک را به ارائه نموده و تنها دوز مصرف شخصی را به همراه داشته باشید.